اگر صاحب یک قایق یا شناور هستید و به ورزش های آبی خصوصا قایق سواری علاقه دارید، مطمئناً می‌دانید که موتور قایق یکی از مهم‌ترین اجزای هر شناور است. موتور قایق نقش بسیار مهمی در کارایی و نحوه استفاده از آن دارد.
انواع مختلفی از سیستم‌های موتور و پیشرانه برای قایق‌ها وجود دارد.

تمام تجهیزات پل فرماندهی باید به طور منظم بررسی و آزمایش شوند و لیست حداقل تجهیزات ناوبری کشتی به تناژ کشتی ها، مقصد و تاریخ ساخت آن بستگی دارد.

انواع اصلی پیشرانه قایق و شناور

انتخاب قایق و موتور مناسب مستلزم داشتن دانش اولیه در مورد انواع موتور و سیستم‌های پیشران قایق است. در حالی که یک فروشنده یا تکنسین فنی مجرب می‌تواند به سوالات تخصصی شما پاسخ دهد، داشتن اطلاعات پایه در مورد موتور قایق می‌تواند در تصمیم‌گیری نهایی‌تان بسیار تاثیرگذار باشد.
در حال حاضر، انواع مختلفی از موتور و سیستم‌های پیشران دریایی وجود دارد، اما چهار نوع اصلی آن‌ها عبارتند از:

• پیشرانه های اوت برد (Outboard)

• پیشرانه های اینبرد (Inboard)

• پیشرانه های استرن درایو (Sterndrive)

• پیشرانه جت (Jet Drive)

پیشرانه های بیرون برد (Outboard)

موتورهای اوت برد موتورهایی هستند که شامل موتور، گیربکس و پروانه می‌باشند. این موتور، همانطور که حدس می‌زنید، در پشت قایق نصب میشود و بیرون از بدنه آویزان است. از موتورهای اوت برد برای تامین نیرو و هدایت قایق استفاده می‌شود.
این بدان معنی است که کل موتور برای هدایت باید بتواند به طرفین و همچنین برای تنظیم زاویه و حمل و نقل بر روی تریلر، به صورت عمودی حرکت کند. در قایق‌های کوچکتر، موتور را می‌توان به صورت دستی با استفاده از یک «تیلر دستی» هدایت کرد، در حالی که قایق‌های بزرگتر به فرمان مجهز هستند.
پروانه و جعبه دنده موتور در هنگام استفاده زیر آب قرار می‌گیرند، بنابراین به قایق این امکان را می‌دهند که به سرعت روی آب سر بخورد اصطلاحاً Plane کند و هنگام چرخش و پهلوگیری بسیار چابک باشد. موتورهای اوت برد کاربری متنوعی دارند و به طور رایج برای ماهیگیری، ورزش‌های آبی و تفریح با قایق استفاده می‌شوند.

تمام تجهیزات پل فرماندهی باید به طور منظم بررسی و آزمایش شوند و لیست حداقل تجهیزات ناوبری کشتی به تناژ کشتی ها، مقصد و تاریخ ساخت آن بستگی دارد.

پیشرانه های اینبرد (Inboard)

 پیشرانه های اینبرد، همانطور که از نامشان پیداست، درون بدنه قایق و در بخش میانی آن (وسط قایق) نصب می‌شوند. نیروی محرکه این موتورها از طریق یک محور به پروانه‌ای که در قسمت انتهایی بدنه و نزدیک به پشت قایق قرار دارد، منتقل می‌شود.
هدایت این نوع موتورها با استفاده از سکان (Rudder) انجام می‌شود. سکان، جریان آب را در هنگام عبور هدایت می‌کند و به ناخدا این امکان را می‌دهد تا با استفاده از فرمان، قایق را به راحتی هدایت کند.
موتورهای اینبرد اغلب برای قایق‌هایی که در ورزش‌های آبی مورد استفاده قرار می‌گیرند، انتخاب مناسبی هستند، زیرا موجی قابل پیش‌بینی ایجاد می‌کنند که برای ورزشکاران ویک‌بورد (تخته بید) بسیار گزینه خوبی است. همچنین از این نوع موتور در قایق‌هایی که به قدرت و گشتاور بیشتری نیاز دارند، استفاده می‌شود.

پیشرانه های استرن درایو (Sterndrive)

پیشرانه Stern Drive دارای تعدادی از ویژگی های موتورهای داخلی و خارجی است. موتور در داخل بدنه قایق قرار می گیرد در حالی که واحد هدایت با ملخ در قسمت بیرونی بدنه تعبیه شده است. این واحد outdrive نامیده می شود. درایو بیرون دارای یک سکان داخلی است. همانطور که فرمان را می چرخانید، واحد درایو خروجی می چرخد ​​و قایق را می چرخاند.
موتور Stern Drive همچون موتور خارجی قایق (Outboard) دارای عملکرد تنظیم زاویه پروانه است. اما Stern Drive فقط درایو بیرونی یا قسمتی از موتور را که در قسمت بیرونی بدنه قایق است تغییر جهت می دهد

این توانایی به شما امکان می دهد از پروانه و سکان هنگام حمل قایق محافظت کنید، در آب های کم عمق حرکت نمایید و زاویه رانش را کنترل کنید

موتور جت یا پیشران جت (Jet Drive)

موتورهای جت عمدتاً برای استفاده در جت اسکی‌ها (Personal Watercraft) شناخته می‌شوند، اما بسیاری از قایق‌ها نیز از سیستم‌های پیشران جت استفاده می‌کنند. این سیستم‌ها از آب برای، هم نیروی محرکه و هم هدایت قایق استفاده می‌کنند.
برای رسیدن به این هدف، یک موتور، پروانه‌ای شبیه به پروانه قایق‌های معمولی اما با تیغه‌های تیزتر که به آن پروانه گردان یا Impeller می‌گویند را به چرخش در می‌آورد. پروانه گردان که در زیر قایق قرار دارد، آب را با فشار از طریق یک نازل کوچک در قسمت عقب خارج می‌کند و نیروی پیشران ایجاد می‌کند. هدایت قایق نیز با تغییر جهت جریان خروجی آب انجام می‌شود.
سیستم‌های جت کارایی بالایی دارند و بهترین عملکرد را در آب‌های کم‌عمق نشان می‌دهند. همچنین در مقایسه با سایر موتورها، هیچ تیغه پروانه‌ی بیرونی ندارند که خطری برای شناگران و یا اشیاء زیر آب ایجاد کند.

عوامل مهم در انتخاب موتور قایق

دو مورد از مهم‌ترین عواملی که هنگام انتخاب موتور برای قایق خود باید در نظر بگیرید، اندازه و سیستم سوخت‌رسانی هستند:

 اندازه قایق یا شناور شما: قبل از انتخاب موتور، وزن و اندازه قایق خود را در نظر بگیرید. برآورد وزن باید شامل تمام تجهیزات، مسافران و سوختی باشد که قصد دارید همراه داشته باشید. یک قانون کلی خوب این است که قدرت موتور خود را تا حد امکان به حداکثر اسب بخاری که قایق شما برای آن طراحی شده است، نزدیک کنید. 

سیستم‌های سوخت‌رسانی شناور: در حال حاضر چندین نوع سیستم سوخت رسانی برای موتورهای بنزینی در بازار وجود دارد:

انواع تزریق سوخت در سیستم های انژکتوری

انواع سیستم‌های سوخت رسانی در خودروهای انژکتوری به سه نوع تقسیم می‌شوند که در ادامه این مطلب با آن‌ها آشنا خواهید شد؛

سیستم تزریق تک نقطه ای SPFI (Single Point Fuel Injection)

سیستم تزریق تک نقطه ای از نوع ابتدایی‌ترین سیستم پاشش سوخت در بین انواع سیستم‌ سوخت رسانی انژکتوری است که بر روی خودرو ها سوار شده. اما تفاوت چندانی با سیستم کاربراتور نداشت چون تنها از یک انژکتور پاشش انجام میگرفت .

 معایب سیستم تزریق تک نقطه ای

از ایرادات این سیستم می‌توان به وجود دلکو و عدم تغذیه کامل و درست سیلندرهای کناری اشاره کرد که درنهایت مصرف بالای سوخت را به همراه داشت.

سیستم تزریق چند نقطه ای MPFI (Multi Point Fuel Injection)

سیستم تزریق چند نقطه ای، انواع مختلفی دارد :

سیستم پاشش غیر ترتیبی

در سیستم MPFI، تزریق سوخت به اینگونه است کامپیوتر (ECU) خودرو به تمامی انژکتورها به صورت همزمان دستور پاشش می‌دهد و فرقی نمی‌کند که کدام سیلندر در مرحله ی مکش باشد و به همین دلیل آخرین سیلندر در سیکل ترتیب احتراق که در مرحله‌ی مکش قرار دارد با سوخت بیشتری تغذیه می‌شودو  موجب احتراق ناقص می‌شود.

معایب سیستم تزریق چند نقطه ای :

این سیستم به دلیل تزریق همزمان باعث مصرف بالای سوخت و دود سیاه میشود که از ایرادات این سیستم است.

از نمونه خودرو هایی که از این سیستم در آن‌ها استفاده شده است است:

سیستم پاشش نیمه ترتیبی

در این سیستم تزریق سوخت کامپیوتر(ECU) به صورت جفت یا دو به دو دستور پاشش میدهد و دو سیلندر همزمان تغذیه میشوند از ایرادات این سیستم می توان به مصرف سوخت بالا نسبت به سیستم های بروز تر اشاره نمود.

از نمونه خودرو هایی که سیستم در انها استفاده شده است :

سیستم پاشش ترتیبی

با پیشرفت تکنولوژی با اصلاح سیستم های پاشش قبلی کامپیوتر(ECU)ها توانستند با به کارگیری سنسور های بیشتر و حساس تر پاشش را به صورت ترتیبی انجام دهند.

در این سیستم انژکتور ها به صورت تک تک و به نوبت سیکل مکش سیلندر مجاور خود پاشش کرده که باعث افزایش توان و گشتاور موتور مصرف کمتر سوخت و سازگاری با استاندارد های الایندگی شد.

از نمونه خودرو هایی که این سیستم در انها به کار رفته است:

سیستم پاشش سوخت مستقیم GDI (Gasoline Direct Injection)

موتورهای GDI یا موتورهای با پاشش سوخت مستقیم، نوع جدیدی از موتورهای MPFI هستند که محل قرارگیری انژکتور در آن‌ها متفاوت است. این گونه که سوزن انژکتور درون محفظه سیلندر و باتوجه به نوع پیستون در بالای سیلندر (مجاور شمع) یا در کنار سوپاپ ها قرار گرفته و دیگر مانند مدل قدیمی خود درون منیفولد پاشش صورت نمی گیرد که این تغییر، بازدهی سوخت را ۱۵ درصد افزایش و گازهای خروجی را ۲۵ درصد کاهش می دهد و موجب افزایش بازدهی موتور می‌شود.

انژکتور استفاده شده در این موتورها دارای ویژگی هایی از جمله ظرافت بالا، مقاومت در برابر حرارت و قیمت بالا هستند.

در موتورهای GDI، سوخت به هوای واردشده به سیلندر تزریق می شود. انژکتوری که درون سیلندر قرار‌گرفته، سوخت را با فشار حدود ۱۵۰۰۰ psi (به هوا تزریق می کند ( ۲۵۰ برابر فشار انژکتور MPI) . با این فشار، سوخت به ذرات بسیار ریزتری نسبت به MPI تبدیل و بهتر با هوا مخلوط می شود، اکنون زمان آن می‌ رسد که شمع جرقه بزند و احتراق صورت گیرد.

مزایای سیستم پاشش سوخت GDI

در GDI نسبت به MPI مخلوط سوخت و هوا کامل تر می سوزد، به همین دلیل گازهای خروجی کم تری تولید می شود.

سیستم‌های سوخت‌رسانی کاربراتوری (Carburetor)

این نوع ازسیستم ها معمولاً کمترین هزینه اولیه را دارند، اگرچه ممکن است آلایندگی بیشتری داشته باشند و مصرف سوخت آن‌ها در مقایسه با دو سیستم سوخت‌رسانی قبلی کمی بالا باشد.

برای کنترل عملکرد کاربراتور در خودروها از کامپیوتر یاECU استفاده نمی شود، بلکه این قطعه مکانیکی با استفاده از خلاء و مکش به وجودآمده، در صورت باز شدن دریچه گاز، عمل می کند و سوخت را در اختیار موتور قرار می دهد.